woensdag 20 november 2013

RECENSIE | De viool van mijn moeder - Yvonne van den Berg

In de wereld van de jonge Else is een loodzwaar geheim: haar moeder komt uit een NSB-gezin. Terwijl ze opgroeit, wordt de onuitgesproken spanning tussen haar en haar moeder steeds groter. Else zoekt haar toevlucht in klassieke muziek en haar dwarsfluit. Dan vindt ze een oude, verwaarloosde viool op zolder. Die moet van haar moeder zijn, maar waarom speelt zij niet meer? Vele jaren later heeft Else pas de moed om het verleden van haar familie te onderzoeken. En pas wanneer haar moeder overleden is, vindt ze begrip en rust.

De viool van mijn moeder is Yvonnes eerste boek, maar dat is nergens aan te merken. Met poëtische zinnen en beeldspraak weet ze je helemaal mee te slepen in haar levensverhaal. De schrijfstijl is muzikaal, zo kan ik het het beste omschrijven. Het is alsof ze het boek gecomponeerd heeft als het ware. Vooral het eerste deel over Elses kindertijd vond ik heel pakkend, al vond ik sommige van haar gedachten niet echt bij een kind passen. Ze moet om de haverklap, van school veranderen, en dan zijn er ook nog eens de onuitgesproken spanningen in huis. Je voelt haar onwetendheid en onmacht over alles wat er in de oorlog gebeurd is.

"De woorden van mijn vader  speelden verstoppertje in mijn hoofd en fluisterden in mijn oor. Ik had vanaf nu een geheim, een geheim dat grillig zou zijn, dat een eigen leven zou gaan leiden en mijn toekomst zou bepalen. Een geheim dat me zou inkapselen en klein houden, dat schaamte zou veroorzaken, ook al had ik er zelf niets mee te maken.

De rode draad doorheen het boek is klassieke muziek. De band tussen moeder en dochter wordt verziekt door traumatische oorlogservaringen, maar klassieke muziek is wat Else en haar moeder uiteindelijk, zelfs na de dood, verbindt. Dat maakt Yvonne aan het einde van het boek op een heel ontroerende manier duidelijk. Waar Else en haar moeder niet in staat zijn met woorden hun gevoelens te omschrijven, doet de klassieke muziek dat voor hen. De muziek waar het over gaat in het boek kun je hier beluisteren.

Boeken als dit tonen glashelder aan dat de oorlog dan misschien wel lang geleden is maar nog lang niet vergeten. Else draagt als kleinkind van een NSB'er nog altijd de schaamte en het verdriet van een verkeerde keuze in het verleden. Toch gaat dit boek niet louter over de oorlog, maar ook over een pijnlijk moeilijke moeder-dochterband en over in het reine komen met jezelf en met je omgeving.

««««


De viool van mijn moeder
Yvonne van den Berg
Aantal pagina's: 270
ISBN 9789021808758
Uitgeverij Luitingh Sijthoff (oktober 2013)

Met dank aan uitgeverij Luitingh Sijthoff voor het recensie-exemplaar.



Dit boek telt mee voor de Ik lees Nederlands!-uitdaging.


1 opmerking: