Jan Brokken groeide op in Rhoon, een Zuid-Hollands dorp dat sinds de oorlog een geheim met zich meedraagt. Door sabotage vindt in 1944 een Duitse soldaat de dood. De vergelding van de moffen is verschrikkelijk: zeven mannen uit Rhoon worden geëxecuteerd, hun vrouwen en kinderen uit hun huis verdreven, have en goed in brand gestoken. Wie pleegde de aanslag op de Duitse soldaat? Waarom? Of was het toch een dom ongeluk met fatale gevolgen? Tot op de dag van vandaag maken de dorpsbewoners elkaar verwijten. In De vergelding reconstrueert Jan Brokken de gebeurtenissen aan de hand van duizenden pagina s processtukken, getuigenverhoren en 185 interviews met betrokkenen. Net als hij denkt te weten hoe het zit, krijgt het verhaal een compleet andere wending.
De Vergelding is eigenlijk een reconstructie van waargebeurde feiten, maar het zou de basis voor een oorlogsroman kunnen zijn. Alleen... dat is het niet. Het is een pak minder leesbaar dan een roman en het leek wel alsof ik nooit helemaal in het verhaal kwam. De personages bleven gewoon historische figuren zonder echt karakter te krijgen. Omdat het om een historisch verslag gaat, komen er ook heel veel namen in voor en dat verwarde me soms wel tijdens het lezen, waardoor ik vaak moest terugbladeren. Een overzicht van alle personen voor- of achteraan in het boek had ik handiger gevonden.
Dat dit boek en ik geen perfect match zijn, is volgens mij een kwestie van verwachtingen. Ik hou wel van historische verslagen en reconstructies, zoals Moord op een onderduiker van Henny Brandhorst. Maar dan weet ik op voorhand dat ik non-fictie lees en heb ik heel andere verwachtingen van een boek. Bij De Vergelding dacht ik een roman te gaan lezen en bleek het meer non-fictie te zijn. Heel boeiende non-fictie, dat wel, want Brokkens bevindingen in De Vergelding tonen nog maar eens aan dat in de oorlog niets alleen maar wit of zwart is, maar eerder grijs. Hij komt er tijdens zijn zoektocht naar de waarheid achter dat al betrokkenen een eigen versie van de feiten hebben.
«««
De Vergelding
Jan Brokken
ISBN 9789045022710
Aantal pagina's: 256
Uitgeverij: Atlas Contact (januari 2013)
Dit boek telt mee voor de Ik lees Nederlands! uitdaging.